เรื่อง "การเสียดินแดน"
แน่นอน จะต้องเกี่ยวข้องกับประเทศเพื่อนบ้านที่ชื่อ "กัมพูชา" อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
ถึงจะไม่รู้จักคนเขมร ไม่รู้จักภาษาเขมร
แต่..... ได้ทำความรู้จักประเทศเขมรจากบทกวี ฝีพระโอษฐ์ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ ที่ทรงประพันธ์ไว้ในชุดเดียวกับ "โคลงลิลิต มหามงกุฏราชคุณานุสรณ์ (King Maha Makut An Appreciation)" ก็พอจะเดาออกว่าเป็นอย่างไร
หากใครอยากจะรู้ว่า ในสายตาคนไทยสมัยก่อน มองประเทศนี้เป็นอย่างไร แล้วลองเปรียบเทียบกับในปัจจุบันว่าเป็นอย่างไร แตกต่างจากเดิมหรือไม่ ลองหยิบโคลงบางบทขึ้นมาเพ่งพินิจ ก็คงจะเดากันได้ไม่ยาก
เช่น บทนี้ เป็นต้น
เขมรหมายพึ่งฝรั่งนั้น นายกระพือ ดอกพ่อ
เพื่อแย่งสมบัติครอง ครั่นเชื้อ
ออกไทออกญวนหรือ ออกฝรั่ง ตามเทีญ
ขเมอไพร่ใจคล้ายเบื้อ บ่หือ ฯ
และบทนี้ ก็น่าคิด
หันเหียนเปลี่ยนจิตนี้ นานมา
จนวั่งเด๊เทียนสือ ศักดิ์ห้าว
ยอบยอมต่อจอมสยา มะชาติ์จัก รีเอย
เขมรถ่อมยอมน้อมตัว แต่ไท ฯ
"ไท" เป็นคำโบราณ หมายถึง "ประเทศไทย" นั่นเอง
ถึงโคลงจะเน้นกล่าวถึง "กัมพุชประเทศ" แต่ก็มีบางตอนเอ่ยถึงประเทศหนึ่งจากยุโรปที่มาใช้อำนาจบาทใหญ่ฟาดงวงฟาดงาอยู่ในแถบอินโดจีนในสมัยนั้น
ดังโคลงบทนี้
หลานธยานหยิ่งพึ่งห้าว ฝรั่งเศส
เอื้อมสิทธิ์เยี่ยงญวนเคย ปกแคว้น
ทูลขอจะก่อเหตุ เหีมรบ ไยรา
โปรดผ่อนหย่อนให้แม้น สมัคเขา ฯ
ถ้าได้อ่านพงศาวดารเก่าๆ จะพบว่าพวกฝรั่งสมัยนั้นออกล่าอาณานิคมโดยใช้ตำราจากนิทานอีสป เรือ่ง "หมาป่ากับลูกแกะ" มากกว่าจะใช้ตำราพิชัยสงคราม
พระมหากษัตริย์ไทยแต่ละพระองค์ นอกจากจะดำรงตำแหน่งพระเจ้าแผ่นดินแล้ว ยังทรงเป็นจอมทัพ และเสนาบดีในพระองค์เอง (แถมยังต้องทรงงานหนักกว่าเสนาบดีทุกๆคน) แต่ละพระองค์ต้องใช้พระปรีชาสามารถในการวางกลยุทธ การสั่งการเพื่อนำพาประเทศไทยให้รอดพ้นจากเงื้อมมือมารที่จ้องจะแย่งแผ่นดินไปจากเรา
ในปัจจุบันมารเหล่านี้มาเกิดอยู่บนแผ่นดินไทยนี่เอง เห็นจ้องแต่จะ "แยก" คนไทยออกจากกันอยู่นั่นแหละนะ
คำศัพท์ในโคลงนี้ เป็นคำโบราณ แต่เห็นว่าอ่านพอเข้าใจได้ หากได้อ่านพงศาวดารหรือเรื่องเล่าในอดีตหรือได้ศึกษาประวัติศาสตร์มาบ้างก็คงจะพอเดาความหมายได้ หากจะสรุปว่าโครงทั้งหมดนี้ เล่าอะไรให้เรารู้บ้าง ก็อยากจะบอกว่า ....มากทีเดียว
ทั้งความเป็นมาของชนชาติไทย การสืบสายขยายเผ่าพันธุ์ของเราที่ไม่ได้ยึดเอาการตะลุยขยายอาณาเขตอย่างเดียวแต่ยึดเอาการเกษตรเป็นที่ตั้ง นั่นจึงเป็นที่มาว่าทำไมเราจึงยอมเฉือนเนื้อให้ "หมาป่า" กินได้ ทั้งที่ไม่เต็มใจแต่เพราะ "เนื้อ" ก้อนนั้น "ไม่ควรค่า" แก่การรักษาไว้ด้วย กับผู้ดูแล "เนื้อก้อนนั้น" ก็เหมือนไม้หลักปักเลน เห็นใครดี ใครเก่งก็วิ่งไปซุก(ซุกไทยบ้าง ซุกญวนบ้าง พอฝรั่งเศสมาก็ซุก) โลเล เป๋ไปเป๋มา เอาแน่ไม่ได้ (ไว้ใจก็ไม่ได้) ..... เอาเป็นว่า ใครดี ใครร้าย ก็พอเห็นตัวอยู่
ไว้จะนำเรื่องราวมาเพิ่มเติมเกี่ยวกับ ไทย-เขมร-ฝรั่งเศส-อังกฤษ-รัสเซีย และพระมหากษัตริย์ไทย ให้อ่านกันอีกค่ะ
โคลงสี่
กัมพุชประเทศ
· ชาติ์เขมอเลอแหล่งแง้ม แหลมทอง
แต่ดึกดำบรรพ์เรีง ฤทธิ์ร้าย
ครั้นไทแผ่ไผทผยอง ย่านแซก กลางพ่อ
ขอมแยกแตกตั้งย้าย ต่างขันธ์ ฯ
· เรียกรามัญนั้นพวก อัษฎางค์ เนานอ
เขมรรั่รพวกบูรพา ภาคเมื้อ
มอญผสมแขกตลิงค์ทนง นามเรียก เตลงแฮ
เขมรับจีนเคล้าเชื้อ เรียกญวน เป็นญวน ฯ
· ส่วนกัมพูชะชาติ์แคว้น หิมาลัย โพ้นพ่อ
รบาตสู่กุรุรัฏฐ์ผสม ชาติ์ด้วย
นามขอมเรียกหย่อมไผท กัมพุ ชารา
กัมพุชผ่านด้าวย้วย ยืดเนา ฯ
· ครั้นเผ่าขอมถ่อมสิ้น เดชา ฉมังเอย
ญวนและไทภายสอง ภาคตั้ง
เขมรจึ่งพึ่งญวนสยา มะชาติ์ออก เมืองเอย
เป็นเอกราชน้อยครั้ง ครั่นเบียฬ ฯ
· หันเหียนเปลี่ยนจิตนี้ นานมา
จนวั่งเด๊เทียนสือ ศักดิ์ห้าว
ยอบยอมต่อจอมสยา มะชาติ์จัก รีเอย
เขมรถ่อมยอมน้อมตัว แต่ไท ฯ
· ปางสมัยพุทธเลิศหล้า พญาญวน
แข็งเดชเขตเขมรพลอย ผละบ้าง
ขึ้นญวนพึ่งญวนปรวน ใจจาก สยามนา
จนพระนั่งเกล้าล้าง ฤทธิ์อนัม ฯ
· คืนกัมพุชะภาคขึ้น กรุงสยาม
สมเด็จหริรักษ์ถวาย ลูกน้อย
ราชาวดีนาม ศรีสวัสดิ์ หนึ่งแน
กับวัตถาเลี้ยงต้อย ต่อมา ฯ
· คราชนกสุรคตไท้ เธียรกษัตร์ สยามเอย
หวังเษกราชาวดี สืบเชื้อ
อุปโยราชอาวถมัด หมางอมิต หลานแล
จึ่งเรียกกลับเอื้อเฟื้อ ใฝ่สมาน ฯ
· หลานธยานหยิ่งพึ่งห้าว ฝรั่งเศส
เอื้อมสิทธิ์เยี่ยงญวนเคย ปกแคว้น
ทูลขอจะก่อเหตุ เหีมรบ ไยรา
โปรดผ่อนหย่อนให้แม้น สมัคเขา ฯ
· เษกเจ้าเชษฐบุตขึ้น สืบสันตติ์ เขมรรา
นามนโรดมครอง แว่นแคว้น
เขมรยามสู่สยามฉัน ไทไพร่ ฟ้าฤๅ
คืนสู่เขมรแล้วแม้น พวกฟรานศ์ ฯ
· มหิบาลบงเลสเลี้ยง เวียงศักดิ์ เกษมแล
เถีงปกกัมพุชะสัก ชื่ออุ้ม
ไป่เป็นประโยชน์ถวัลย์ สยามะยิ่ง ไฉนเลย
จำคิดเสียได้ดุ้ม จึ่งดี
· ธรณีสยามะจักร์ทิ้ง เลเพ พเรอพ่อ
ยังทนุปลุกวัฒนา ไป่สิ้น
เหีมเขตทระเทศเฉ ชวนยุธ ไยแฮ
หวงก็หวงชิ้นชิ้น ชอบหนอ ฯ
· ควรพนอควรพเนีกให้ เห็นควร
รัฏฐประศาสโนบาย เมื่อนี้
คลั่งศึกฮึกหวลผวน ผลพินาศ สนองนา
สมัยเปลี่ยนย่อมเพี้ยนกี้ ก่อนหลาย ฯ
· เขมรหมายพึ่งฝรั่งนั้น นายกระพือ ดอกพ่อ
เพื่อแย่งสมบัติครอง ครั่นเชื้อ
ออกไทออกญวนหรือ ออกฝรั่ง ตามเทีญ
ขเมอไพร่ใจคล้ายเบื้อ บ่หือ ฯ
· มือไหนโตนั่นต้อง ครองตครุบ
เหตุมิอาจครองตน เตีบตั้ง
เขมรมอญและญวนฟุบ ฝานชาติ์ ขอมแล
หมดเอกราชลม้ายครั้ง ก่อนมา ฯ
· ธรรมดาเมืองขึ้นแม้ มีประโยชน์ สมแล
คุ้มรบพอรบคง รบบ้าง
หากสักแต่ชื่ออุโฆษ ควรรบ ชิงฤๅ
เหีมแต่ดันข้างข้าง ป่วยปอง ฯ
· การครองชาติ์นี้สุด สำคัญ พี่อา
ผู้ใหญ่เขี่ยไกเมือง เหมาะมื้อ
บ้านเมืองรุ่งเรืองทัน เทียมไหล่ วิเทศแล
เอาแต่เขลาเคลี้มดื้อ ดุดโซม ฯ
· น่าโสมนัสโชคเบื้อง เมืองไท นิอา
มีพระมิ่งมหามงกุฏ ปกเกล้า
เหมาะพะลังเหมาะประทังสมัย เหมาะเหตุ ผลนา
ไร้ท่านป่านนี้เผ้า แผ่หงาย ฯ
· เขาขยายเขตด้วยเขต คนคึก คักเพื่อน
ขัดที่เภาะพืชผล โภคหล้า
ใช่ขยายเพราะลายนึก ทนงเดช ดอกพ่อ
งมแต่เขวคว้าคว้า ตบึง ฯ
· ยามพึ่งพหลแกล้วกับ ยามผอม พะลังพี่
ผิดมากหากหาญเผยอ ยั่วร้าย
คนฉลาดเหมาะอาตม์ถนอม อนาคต ควรแล
ย่อมรุ่งเรืองคล้ายคล้าย โชคไท ฯ
· สพสมัยฝูงฝรั่งจ้อง จักร์ไถง
เขมรม่านญวนมอญหมอบ เพราะสู้
ถึงบทรุกรัฏฐไท เธียระราช เราเอย
สมานชอบกอบเกื้อกู้ เกียรติ์ไท คงไท ฯ
· เสยไผทกัมพุชผู้ ผันผวน แดแล
เดี๋ยวออกญวนออกไท เที่ยวย้าย
เดี๋ยวผงกเอกราชผวน ปฏิยุธ เผยอรา
วนพึ่งฝรั่งครั้งท้าย ทอดตรึง ฯ
· สุดผึ่งสุดผงกเพี้ยน แผนเคย
ขอมกับญวนผวนแผก เผ่นน้อย
ไทเวนชาติ์เขมรเชลย ฝรั่งเศส
โดยซื่อไป่รื้อชม้อย มุ่งคืน เอาคืน ฯ
· เฟื่องฟื้นวุฒิภาพเอื้อม อุบายศันติ์ สงวนพ่อ
สยามรัฏฐ์พัฒนาเทียม เพื่อนหล้า
ศึกษาฉ่าเฉลีมธรรม์ เถลีงสุข เกษมแฮ
เพราะพระจอมเกล้ากล้า กล่อมกรุง ฯ
· เมืองผดุงเมืองอมิตล้วน เป็นเชลยฝรั่งรา
สยามะชาติ์กลับผงาดศักดิ์ ไป่แส้ว
สมบูรณ์พืยพูนเผย พศกซิ วิไลส์แฮ
เพราะพระจอมเกล้าแกล้ว กลั่นแผน สมแผน ฯ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น